Trang chủ
(FDI Việt Nam) – Giai đoạn từ nay đến năm 2040, với tầm nhìn đến năm 2050, Hải Phòng dự kiến huy động hơn 483.000 tỷ đồng để triển khai quy hoạch và đầu tư loạt dự án công trình chống ngập, nhằm bảo vệ đô thị, nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển bền vững trước nguy cơ ngập lụt ngày càng gia tăng.
Nhằm phát triển hạ tầng đô thị đồng bộ và thích ứng với biến đổi khí hậu, Hải Phòng lên kế hoạch điều chỉnh quy hoạch cao độ nền và triển khai các giải pháp thoát nước quy mô lớn. Mục tiêu là khắc phục tình trạng ngập lụt kéo dài tại nhiều khu vực do đô thị hóa nhanh và mực nước biển dâng, từ đó cải thiện môi trường sống và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.
NHIỀU KHU VỰC TẠI HẢI PHÒNG NGẬP LỤT KÉO DÀI
Theo Sở Xây dựng Hải Phòng, tình trạng ngập lụt đang là vấn đề nan giải tại nhiều khu vực đô thị cũ và mới của thành phố. Tại 16 khu đô thị cũ, mỗi khi mưa lớn kéo dài kết hợp triều cường dâng cao, nước có thể ngập sâu từ 50–100 cm, thời gian tiêu thoát kéo dài từ 4 đến 8 giờ. Trong khi đó, các khu vực trũng ở đô thị mới như Thủy Nguyên, An Dương hay các thị trấn vùng ven như Cát Bà, Vĩnh Bảo, Tiên Lãng, Kiến Thụy và An Lão cũng thường xuyên bị ngập cục bộ từ 2 đến 4 giờ khi xảy ra mưa lớn.
Nguyên nhân chính đến từ hạ tầng thoát nước chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế. Tại các khu đô thị cũ, diện tích hồ điều hòa quá thấp – chỉ đạt khoảng 0,62% trong khi tiêu chuẩn tối thiểu là 5–7% diện tích đất đô thị. Sự bê tông hóa làm giảm khả năng thẩm thấu nước bề mặt, trong khi hệ thống cống và thoát nước đã xuống cấp, dù được nâng cấp nhưng vẫn quá tải.
Ở các khu đô thị mới và vùng ngoại thành, việc san lấp hồ ao ngày càng phổ biến, hệ thống thoát nước lại đầu tư nhỏ lẻ, rời rạc. Nước mưa chủ yếu thoát theo độ dốc tự nhiên ra hệ thống kênh mương thủy lợi – vốn được thiết kế cho nông nghiệp – nên khả năng tiêu thoát rất hạn chế.
Trước thực trạng đó, Sở Xây dựng nhận định rằng trong bối cảnh biến đổi khí hậu và mực nước biển dâng nhanh (tăng 20cm trong 10 năm qua), tình trạng ngập lụt ở Hải Phòng sẽ ngày càng nghiêm trọng. Mỗi khi xuất hiện mưa lớn có cường độ từ 60–297mm kết hợp triều cường hoặc xả lũ từ các hồ thượng nguồn như sông Đà, Thác Bà, sông Hồng, nguy cơ ngập kéo dài sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất – kinh doanh và đời sống sinh hoạt của người dân.
HƠN 483.000 TỶ ĐỒNG NÂNG CẤP HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC
Theo Sở Xây dựng, với vị trí địa lý nằm ven biển Đông, Hải Phòng là đô thị dễ bị tổn thương trước tác động của biến đổi khí hậu và hiện tượng nước biển dâng. Nhằm giảm thiểu rủi ro từ thiên tai và thời tiết cực đoan, thành phố xác định việc lồng ghép các giải pháp thích ứng vào quy hoạch phát triển đô thị là yêu cầu cấp thiết, trong đó trọng tâm là quy hoạch cao độ nền kết hợp với hệ thống thoát nước mặt để nâng cao khả năng ứng phó lâu dài.
Cụ thể, đối với công trình dân dụng, cao độ nền sẽ được điều chỉnh, yêu cầu xây dựng cao hơn mực nước tiêu chuẩn hiện hành từ 15–45cm tùy từng khu vực. Riêng các công trình công nghiệp sẽ phải thiết kế nền cao hơn tối thiểu 20cm so với công trình dân dụng lân cận nhằm giảm thiểu nguy cơ ngập lụt cục bộ do tác động của thời tiết cực đoan.
Song song với đó, Hải Phòng đã quy hoạch 7 tiểu vùng lưu vực thoát nước mặt, trong đó tích hợp nhiều hạng mục quan trọng như hồ điều hòa, hồ chứa nước, nạo vét kênh tiêu, xây dựng cống ngăn triều, trạm bơm tiêu nước mưa và mở rộng các tuyến cống ngầm, tuyến trục tiêu thoát nước qua khu vực đô thị cũ và khu trung tâm lịch sử. Mục tiêu là điều tiết nước kịp thời, giảm tải cho hệ thống thoát nước và kiểm soát tình trạng ngập lụt đô thị.
Trong giai đoạn từ nay đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050, thành phố dự kiến sẽ huy động hơn 483.000 tỷ đồng để đầu tư vào hệ thống công trình chống ngập. Kế hoạch bao gồm nâng cấp và xây dựng mới hơn 1.012 km kênh mương trục chính, 1.232 km cống thoát nước mưa, hơn 1.093 ha hồ điều hòa, gia cố 17.315m bờ kè dọc hồ và kênh mương. Ngoài ra, thành phố sẽ xây dựng các trạm bơm công suất tổng cộng lên tới 1.173m³/s và đắp hơn 1 tỷ m³ đất nền, nhằm tạo nền tảng hạ tầng vững chắc cho một đô thị phát triển bền vững trong tương lai.
5 DỰ ÁN CHỐNG NGẬP LỤT ĐƯỢC ƯU TIÊN
Để sớm giải quyết tình trạng ngập cấp bách, Sở Xây dựng Hải Phòng cho rằng cần cải tạo một số tuyến sông hồ để chủ động tiêu thoát nước, tạo cảnh quan môi trường. Cụ thể, Hải Phòng cần ưu tiên triển khai 9 dự án gồm 3 dự án vay vốn ODA, 6 dự án sử dụng vốn ngân sách thành phố.
Theo Sở Xây dựng, giai đoạn từ nay đến năm 2030, cần ưu tiên thực hiện 5 dự án chống ngập lụt (trong số 9 dự án) gồm 1 dự án sử dụng vốn ODA là dự án phát triển hệ thống thoát nước xanh và cải thiện môi trường bền vững vùng lưu vực sông Đa Độ tổng mức đầu tư dự kiến 10.000 tỷ đồng từ nguồn vay Ngân hàng Thế giới (WB) và 4 dự án sử dụng vốn ngân sách thành phố.
Trong 4 dự án sử dụng ngân sách ưu tiên giai đoạn này, dự án thứ nhất là đầu tư xây dựng hệ thống công trình đầu mối hạ lưu kênh An Kim Hải có tổng mức đầu tư cao nhất, hơn 1.828 tỷ đồng để đầu tư 3 hạng mục chính gồm cải tạo mở rộng 8km kênh An Kim Hải (đoạn từ đường cao tốc Hà Nội – Hải Phòng ra đến cửa biển), xây dựng đập điều tiết và ngăn triều ngập mặn, xây dựng trạm bơm tiêu thoát nước có công suất 80m3/s.
Dự án thứ hai tập trung xử lý ngập lụt khu vực đường Hùng Vương (quận Hồng Bàng), đồng thời nâng cấp hệ thống thoát nước, hồ điều hoà và trạm bơm nước tại các quận Lê Chân, Hải An, Kiến An, với tổng mức đầu tư ước tính lên đến 1.500 tỷ đồng.
Dự án thứ ba hướng đến việc xây dựng công trình tiêu thoát nước cho lưu vực Bắc Nam Hùng, với tổng vốn đầu tư hơn 871 tỷ đồng. Dự án bao gồm ba hạng mục chính: cải tạo tuyến kênh Bắc Nam Hùng dài 6,5 km (kéo dài từ kênh An Kim Hải đến trạm bơm Bắc Nam Hùng), xây dựng cống ngăn triều đổ ra sông Cấm và trạm bơm công suất 10 m³/s nhằm đảm bảo tiêu thoát nước hiệu quả cho toàn khu vực.
Dự án thứ tư là cải tạo môi trường kênh Kim Xá với tổng kinh phí hơn 143 tỷ đồng. Dự án này sẽ mở rộng 2,8 km đoạn kênh Kim Xá (từ cống Kim Sơn đến kênh An Kim Hải) và xây dựng thêm đập điều tiết phía trước cống Đồng Thiều, góp phần nâng cao khả năng điều tiết và giảm ngập cho khu vực xung quanh.
Theo Sở Xây dựng Hải Phòng, loạt dự án đầu tư này, kết hợp với định hướng nâng cao độ nền trong quy hoạch xây dựng, sẽ giúp thành phố từng bước giải quyết tình trạng ngập lụt tồn tại trong nhiều năm qua. Đồng thời, đây cũng là những bước đi quan trọng trong hành trình thích ứng với biến đổi khí hậu, hướng đến mục tiêu nâng cao chất lượng sống và phát triển bền vững cho người dân thành phố.
Nguồn: VN Economy
