Trang chủ
(FDI Việt Nam) – Các đại biểu Quốc hội chỉ ra rằng, nhu cầu vốn cho phát triển hạ tầng giao thông hiện nay là rất lớn, thậm chí phải huy động nguồn vay từ nước ngoài. Tuy nhiên, thực tế vẫn tồn tại tình trạng giải ngân chậm, phân bổ vốn đầu tư công thiếu hợp lý, gây lãng phí và làm giảm hiệu quả đầu tư.
Ngày 17/6, Quốc hội thảo luận tại hội trường về tình hình kinh tế – xã hội năm 2024 và những tháng đầu năm 2025. Trong đó, vấn đề giải ngân vốn đầu tư công tiếp tục thu hút sự quan tâm của nhiều đại biểu. Tình trạng chậm giải ngân, phân bổ vốn chưa hợp lý và hiệu quả đầu tư thấp đang trở thành những điểm nghẽn cản trở quá trình phục hồi và phát triển kinh tế.
PHÂN BỔ VỐN ĐẦU TƯ CÔNG CHƯA HIỆU QUẢ GÂY LÃNG PHÍ
Đại biểu Nguyễn Ngọc Sơn (Hải Dương) đánh giá hiệu quả đầu tư công hiện vẫn ở mức thấp, khi tỷ lệ giải ngân trong 5 tháng đầu năm 2025 mới đạt khoảng 22,2% kế hoạch – thấp hơn nhiều so với kỳ vọng. Cụ thể, có tới 37/47 bộ, cơ quan ngang bộ (chiếm 72,3%) và 24/63 địa phương (chiếm 38,1%) có tỷ lệ giải ngân dưới mức bình quân cả nước. Đáng chú ý, 7 địa phương có tỷ lệ giải ngân dưới 15%.
“Nhiều dự án trọng điểm quốc gia vẫn tiếp tục chậm tiến độ, ảnh hưởng tới hiệu quả lan tỏa đầu tư công tới tăng trưởng chung”, ông Sơn nói.
Theo đánh giá của các đại biểu, tình trạng giải ngân chậm đang làm hạn chế đáng kể vai trò kích thích tăng trưởng từ khu vực đầu tư công, vốn được xem là một trong những động lực then chốt của nền kinh tế trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều bất ổn.
Đại biểu Lê Hữu Trí (Khánh Hòa) cho rằng: “Việc tái khởi động các dự án này không chỉ khơi thông dòng vốn mà còn tránh lãng phí nguồn lực quốc gia và cải thiện môi trường đầu tư, tạo việc làm, tăng thu ngân sách.”
Ông nhấn mạnh: “Trong khi nhu cầu vốn cho đầu tư hạ tầng giao thông hiện đại đối với nước ta rất lớn, phải vay nước ngoài thì vẫn còn tình trạng chậm giải ngân vốn đầu tư công, phân bổ vốn không hợp lý, dàn trải, nhiều dự án kém hiệu quả, chưa thực sự cần thiết, cấp bách vẫn đầu tư, đã gây lãng phí nguồn lực quốc gia.”
Đặc biệt, đại biểu Lê Hữu Trí nêu rõ: “Hiện nay còn hơn 1.500 dự án ngoài ngân sách nhà nước đang bị đình trệ, đắp chiếu. Việc tái khởi động các dự án này không chỉ có ý nghĩa trong việc khơi thông dòng vốn đầu tư mà còn giúp tránh lãng phí nguồn lực quốc gia, cải thiện môi trường đầu tư, tạo việc làm và tăng thu ngân sách.”
CẦN NGĂN CHẶN NGUY CƠ LỢI ÍCH NHÓM TRONG ĐẦU TƯ CÔNG
Các đại biểu Quốc hội nhận định, nguyên nhân cốt lõi dẫn đến tình trạng chậm giải ngân và hiệu quả đầu tư công chưa cao là do hệ thống pháp luật còn nhiều điểm chồng chéo, thiếu thống nhất, gây khó khăn trong triển khai thực tế.
Nhiều chính sách chưa theo kịp diễn biến của thực tiễn; việc chuyển đổi phương thức quản lý thuế đối với hộ kinh doanh còn nhiều bất cập. Ngoài ra, thủ tục hành chính ở một số địa phương vẫn rườm rà, thiếu sự phối hợp giữa các cấp, ngành, gây cản trở hoạt động sản xuất, kinh doanh của người dân và doanh nghiệp.
Đại biểu Lê Hữu Trí nhấn mạnh: “Cần sớm hệ thống hóa và pháp điển hóa pháp luật, khắc phục tình trạng chồng chéo, rời rạc, phân tán trong hệ thống pháp luật hiện nay nhằm bảo đảm tính minh bạch, dễ tiếp cận, tạo điều kiện cho người thi hành pháp luật và công dân nhận thức đầy đủ và tuân thủ đúng quy định của pháp luật.”
Ông cũng chỉ ra một thực tế đáng lo ngại: “Nhiều vấn đề mặc dù đã có hành lang pháp lý đầy đủ, rõ ràng nhưng khi người thi hành công vụ nhận thức không đúng, không đầy đủ hoặc sợ trách nhiệm thì việc của người dân, của doanh nghiệp cũng không được giải quyết, đây chính là nút thắt lớn của nhiều nút thắt trong giai đoạn hiện nay.”
Bên cạnh đó, nguy cơ hình thành lợi ích nhóm trong phân bổ vốn đầu tư công cũng được các đại biểu đặc biệt lưu ý. Đại biểu Lê Hữu Trí cảnh báo: “Quốc hội đang nỗ lực điều chỉnh pháp luật, đã tháo gỡ vướng mắc, tuy nhiên cần các cơ chế kiểm soát chặt chẽ để ngăn chặn lợi ích nhóm, đảm bảo công bằng, minh bạch và cạnh tranh lành mạnh trong hoạt động đầu tư và mua sắm công, tránh làm suy giảm lòng tin của nhân dân và doanh nghiệp, làm méo mó chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.”
Từ những tồn tại đã nêu, các đại biểu Quốc hội nhấn mạnh cần khẩn trương hoàn thiện hệ thống pháp luật, đơn giản hóa thủ tục hành chính, xử lý triệt để cơ chế “xin – cho”, đồng thời đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong quản lý, giám sát đầu tư công.
Theo các đại biểu, giải ngân vốn đầu tư công không chỉ là hoạt động chi tiêu ngân sách đơn thuần, mà còn có tác động trực tiếp đến tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm, cải thiện đời sống người dân và củng cố niềm tin của nhà đầu tư. Vì vậy, cần triển khai đồng bộ các giải pháp mạnh mẽ, quyết liệt nhằm tháo gỡ vướng mắc, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực đầu tư công, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội bền vững trong những năm tới.
Nguồn: VN Economy
