Trang chủ
(FDI Việt Nam) – Nhu cầu triển khai dự án rất lớn, nhưng các quy trình thủ tục đầu tư phức tạp và kéo dài đang tạo ra tắc nghẽn nghiêm trọng, không chỉ gây lãng phí tiền bạc, thời gian mà còn cản trở sự lưu thông của dòng vốn.
Tại hội thảo “Kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế” do Hội Doanh nhân Tư nhân Việt Nam tổ chức và Tạp chí Điện tử Doanh nhân Việt Nam phối hợp thực hiện vào ngày 26/5/2025, bức tranh về những thách thức mà doanh nghiệp đang đối mặt đã được phơi bày rõ nét.
Các chuyên gia kinh tế cùng đại diện từ nhiều hiệp hội doanh nghiệp đã thẳng thắn chỉ ra rằng, sự phức tạp và thiếu nhất quán trong các quy trình thủ tục hành chính đang đẩy doanh nghiệp vào thế khó. Họ không chỉ phải “chạy vạy” để hoàn tất các thủ tục, mà còn đứng trước nguy cơ đánh mất những cơ hội đầu tư quý giá, đồng thời phải gánh chịu chi phí gia tăng và rủi ro kinh doanh không đáng có.
Thực tế này càng được củng cố bởi tổng hợp của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI). Theo VCCI, hệ thống pháp luật về đầu tư hiện hành có sự chồng chéo đáng kể, liên quan đến ít nhất 12 Luật chuyên ngành cùng với hơn 20.000 Thông tư hướng dẫn.
Mặc dù đã có những nỗ lực nhằm giảm bớt số lượng văn bản, song mức độ phức tạp và tình trạng chồng chéo vẫn chưa được cải thiện một cách rõ rệt. Điều này trực tiếp tạo ra sự bất ổn, khiến các dự án đầu tư phải đối mặt với rủi ro cao hơn, ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường kinh doanh và khả năng thu hút dòng vốn của nền kinh tế.
Ông Đậu Anh Tuấn, Phó tổng Thư ký VCCI, đã nhấn mạnh rằng, tình trạng không thể xác định chính xác thời gian hoàn tất thủ tục hành chính còn nghiêm trọng hơn cả số lượng thủ tục. Đặc biệt, các thủ tục liên quan đến đất đai có thể kéo dài từ 1 đến 2 năm, thậm chí là hơn 10 năm.
Sự thiếu rõ ràng này khiến doanh nghiệp gặp vô vàn khó khăn trong việc lập kế hoạch đầu tư, trong khi thị trường thì biến động không ngừng. Rõ ràng, việc thủ tục hành chính không có khung thời gian cụ thể đang trở thành một lực cản lớn đối với sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân.
Để minh chứng cho nhận định này, ông Đậu Anh Tuấn đã chia sẻ kết quả khảo sát mới nhất của VCCI với 14.000 doanh nghiệp tại 63 tỉnh, thành. Con số đáng báo động cho thấy 74% doanh nghiệp đã phải trì hoãn hoặc thậm chí hủy bỏ kế hoạch đầu tư chỉ vì những vướng mắc về thủ tục hành chính, trong đó, các thủ tục liên quan đến đất đai là rào cản lớn nhất. Thêm vào đó, 67% doanh nghiệp cũng phản ánh rằng thời gian xử lý thủ tục trên thực tế kéo dài hơn nhiều so với quy định.
Đại diện VCCI khẳng định rằng, để đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế cao – 8% trong năm nay hoặc kỳ vọng tăng trưởng hai con số vào năm tới, đặc biệt là trong khu vực kinh tế tư nhân – điều kiện tiên quyết là phải có một cuộc cải cách thủ tục hành chính thực sự quyết liệt, thực chất và đồng bộ. Theo đó, dòng vốn chỉ có thể chảy nhanh vào nền kinh tế khi những rào cản thủ tục được tháo gỡ một cách triệt để.
Cùng quan điểm, ông Phan Hoàng Tuấn, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Hội Doanh nghiệp tư nhân Việt Nam, chia sẻ rằng dù Chính phủ đã phân công, phân nhiệm rất rõ ràng cho từng bộ, ngành, nhưng với hơn 30 năm kinh nghiệm làm doanh nhân, ông nhận thấy vấn đề lớn nhất vẫn nằm ở khâu thực thi.
“Một chính sách dù đúng đắn đến đâu cũng khó đi vào cuộc sống nếu không được cụ thể hóa trong hành xử của cán bộ, công chức. Hiện nay, tình trạng chồng chéo, mâu thuẫn giữa các luật, thậm chí có nội dung liên quan đến Hiến pháp, đang gây khó khăn lớn. Cùng một luật nhưng mỗi địa phương lại hiểu và áp dụng khác nhau, do ngoài luật còn có lệ”, ông Tuấn nói.
Để cải thiện môi trường đầu tư cho doanh nghiệp tư nhân, ông Tuấn đưa ra 4 kiến nghị: (1) đẩy nhanh tiến độ sửa đổi luật, đồng thời có cơ chế giám sát việc thực hiện, không thể để tình trạng “sửa mãi không xong”; (2) minh bạch và trách nhiệm giải trình phải được thực hiện nghiêm túc; (3) cần hướng dẫn cụ thể và phân định rõ trách nhiệm từng cơ quan, tránh mỗi nơi hiểu luật một kiểu; (4) Quốc hội cần có thang đo tiến độ và chế tài cụ thể để giám sát.
Ông Phan Hoàng Tuấn nhận định rằng, nếu môi trường kinh doanh được cải thiện thuận lợi, mục tiêu có 2–3 triệu doanh nghiệp vào năm 2030 là hoàn toàn khả thi. Ông kết luận rằng, thể chế là nền tảng, nhưng điều quan trọng hơn cả là thực thi ra sao và ai sẽ chịu trách nhiệm nếu có sự chậm trễ.
Nguồn: VN Economy
