(FDI Việt Nam) – TPHCM xây dựng 3 kịch bản tăng trưởng, 7 giải pháp để ứng phó với chính sách thuế mới của Mỹ, trong bối cảnh xuất khẩu đối mặt nhiều thách thức.
Ngày 9/4, UBND TP.HCM tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Tăng trưởng kinh tế TP.HCM trước tác động của chính sách thuế quan mới từ Mỹ”.
TP.HCM xây dựng 3 kịch bản tăng trưởng để đối phó với chính sách thuế quan mới từ Mỹ
Phát biểu khai mạc hội thảo, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được nhận định, việc Mỹ bất ngờ áp dụng mức thuế cao đang gây ra nhiều lo ngại đối với hoạt động kinh tế đối ngoại của Việt Nam nói chung và TP.HCM nói riêng.
“Khi hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ bị đánh thuế cao, sức cạnh tranh sẽ giảm, giá thành tăng, ảnh hưởng trực tiếp đến kim ngạch xuất khẩu và kế hoạch phát triển kinh tế của thành phố trong năm 2025”, ông Được nhấn mạnh.
Theo người đứng đầu chính quyền TP.HCM, với vai trò là đầu tàu kinh tế của cả nước, TP.HCM sẽ chịu tác động đáng kể nếu hoạt động xuất khẩu gặp khó khăn – nhất là trong bối cảnh thành phố đang nỗ lực đạt mục tiêu tăng trưởng GRDP 8,5% theo định hướng của Chính phủ.
Vì vậy, lãnh đạo TP.HCM kỳ vọng hội thảo sẽ là diễn đàn để các chuyên gia, nhà khoa học và nhà quản lý cùng hiến kế, đề xuất các giải pháp ứng phó hiệu quả trước những biến động mới từ chính sách thuế quan của Mỹ.
Tại hội thảo, TS. Trương Minh Huy Vũ – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM – đã trình bày ba kịch bản tăng trưởng kinh tế thành phố, xây dựng dựa trên các cấp độ khác nhau của mức thuế mà Mỹ có thể áp dụng trong thời gian tới.
Ông Vũ nhấn mạnh, Mỹ hiện là một trong những thị trường xuất khẩu chủ lực của TP.HCM, đặc biệt với các ngành hàng như điện – điện tử, gỗ, dệt may và da giày. Riêng trong năm 2024, kim ngạch xuất khẩu từ TP.HCM sang Mỹ đạt khoảng 7,8 tỷ USD, trong khi kim ngạch nhập khẩu chỉ khoảng 3 tỷ USD, tạo ra mức thặng dư thương mại ấn tượng lên đến 4,8 tỷ USD.
“Chính sách thuế mới không chỉ ảnh hưởng riêng TPHCM mà còn tác động đến toàn vùng kinh tế trọng điểm phía Nam do sự liên kết chặt chẽ giữa các địa phương”, ông Vũ lưu ý.
Dựa trên phân tích, Viện Nghiên cứu Phát triển TPHCM đưa ra 3 kịch bản tăng trưởng.
Nếu Mỹ duy trì mức thuế 46% như hiện tại, GRDP của TPHCM có thể giảm từ 2 đến 2,5%, kéo theo tốc độ tăng trưởng năm 2025 chỉ còn khoảng 4,63 đến 5,75%.

Nếu Việt Nam đàm phán thành công và mức thuế được điều chỉnh xuống còn 20 đến 30%, GRDP thành phố dự kiến giảm từ 1,6 đến 1,9%, tăng trưởng đạt mức 6,23 đến 7,35%.
Với kịch bản lạc quan nhất, khi mức thuế được hạ sâu xuống 10% đến 15%, GRDP chỉ giảm nhẹ từ 1 đến 1,3%. Khi đó, TPHCM có thể đạt mức tăng trưởng từ 7,37 đến 8,49%, tiệm cận mục tiêu tăng trưởng 8,5% mà Chính phủ đã đề ra cho năm nay.
Từ các kịch bản này, ông Vũ khuyến nghị TPHCM cần tập trung nỗ lực đạt được tối thiểu kịch bản trung bình, đồng thời chủ động đẩy mạnh đàm phán và đa dạng hóa thị trường để hướng tới kịch bản lạc quan. Các giải pháp bao gồm thúc đẩy nội lực doanh nghiệp, tái cơ cấu sản phẩm xuất khẩu, tăng cường liên kết vùng và chủ động hơn trong quan hệ thương mại quốc tế.
7 giải pháp giúp TPHCM ứng phó thuế đối ứng từ Mỹ
Bên cạnh việc xây dựng các kịch bản tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh Mỹ áp thuế đối ứng, Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM đã đề xuất 7 nhóm giải pháp trọng tâm, nhằm giúp thành phố chủ động thích ứng trước các thách thức mới. Những giải pháp này cũng là cơ sở để các chuyên gia, nhà khoa học và nhà quản lý cùng thảo luận, đóng góp ý kiến tại hội thảo.
Trong nhóm giải pháp liên quan đến hoạt động xuất – nhập khẩu, Viện đặc biệt nhấn mạnh đến sự cần thiết của một “gói giải pháp song phương” giữa Việt Nam và Mỹ. Mục tiêu chính là làm dịu căng thẳng thương mại, hướng tới việc đàm phán để đưa mức thuế mà Mỹ áp dụng với hàng hóa Việt Nam trở về mức trung bình thông qua thỏa thuận hai bên.
Một trọng tâm khác là tăng cường kiểm soát gian lận xuất xứ, đặc biệt đối với hiện tượng chuyển tải hàng hóa từ nước thứ ba qua Việt Nam để né thuế. Đây là giải pháp nhằm đảm bảo tính minh bạch trong chuỗi cung ứng và chứng minh rõ ràng nguồn gốc hàng hóa xuất khẩu vào thị trường Mỹ.
Ngoài ra, Viện cũng khuyến nghị thúc đẩy nhập khẩu các mặt hàng công nghệ cao, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Mỹ đầu tư vào Việt Nam, góp phần cân bằng cán cân thương mại và tăng cường hợp tác kinh tế song phương.

Việc gia tăng nhập khẩu hàng công nghệ cao từ Mỹ không chỉ góp phần thu hẹp thâm hụt thương mại, mà còn thể hiện sự bổ trợ giữa hai nền kinh tế trong bối cảnh xuất khẩu trực tiếp các sản phẩm công nghệ cao từ Mỹ vẫn còn gặp nhiều rào cản. Đây được xem là một hướng tiếp cận gián tiếp nhưng hiệu quả để cân bằng cán cân thương mại và tăng cường quan hệ hợp tác song phương.
Song song đó, Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM khuyến nghị thành phố cần đẩy mạnh đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, giảm phụ thuộc vào một số thị trường lớn. Cụ thể, khu vực Liên minh châu Âu (EU) được xem là thị trường tiềm năng, đặc biệt là các quốc gia có kim ngạch thương mại ổn định và đà tăng trưởng tích cực như Đức, Tây Ban Nha và Ba Lan.
Một giải pháp dài hạn khác là phát triển chuỗi cung ứng nội khối thông qua các hiệp định như ASEAN, RCEP, CPTPP, nhằm tăng tính liên kết khu vực và tối ưu hóa chi phí sản xuất. Đồng thời, mở rộng hợp tác với các đối tác chiến lược như Mexico và Canada sẽ giúp Việt Nam tận dụng hiệu quả Hiệp định thương mại Mỹ – Mexico – Canada (USMCA) để mở rộng kênh xuất khẩu gián tiếp sang thị trường Mỹ.
Ngoài ra, Việt Nam cũng có thể tận dụng các FTA đã ký với các quốc gia Trung Đông như CEPA và VIFTA để mở rộng mạng lưới thương mại, tiếp cận các thị trường mới đầy tiềm năng. Việc mở rộng này sẽ góp phần tăng khả năng chống chịu của nền kinh tế trước các biến động từ những thị trường truyền thống.
Nguồn: Báo dân trí