(FDI Việt Nam) – Sở Xây dựng Hải Phòng vừa đề xuất kế hoạch đầu tư 2.497 tỷ đồng cho các dự án nước sạch trọng điểm từ nay đến năm 2030. Kế hoạch này bao gồm việc xây dựng hệ thống cấp nước ra đảo Cát Bà và nâng cấp bốn nhà máy nước hiện có…
Để đảm bảo cung cấp nước sạch cho người dân, khắc phục tình trạng hơn 25% dân số khu vực ngoại thành vẫn phải dùng nước sinh hoạt từ các nhà máy nước mini không đảm bảo chất lượng, Sở Xây dựng Hải Phòng đề xuất từ nay đến năm 2040, thành phố Hải Phòng sẽ đầu tư khoảng hơn 25.000 tỷ đồng để đầu tư xây dựng cải hệ thống hạ tầng cùng như các nhà máy sản xuất nước sạch tập trung.

HIỆN TRẠNG NƯỚC SINH HOẠT KÉM CHẤT LƯỢNG
Theo Sở Xây dựng TP. Hải Phòng, việc cấp nước sạch cho người dân thành phố được quy hoạch rõ ràng, phân chia thành hai khu vực chính: đô thị và nông thôn.
Tại các khu vực đô thị (bao gồm đô thị lịch sử, cũ, mới và vệ tinh), nước sạch được cung cấp bởi các đơn vị như Công ty cổ phần cấp nước Hải Phòng, Công ty cổ phần kinh doanh nước sạch số 2, cùng một số nhà máy nước nhỏ được đầu tư từ ngân sách nhà nước, đảm bảo chất lượng nước đạt yêu cầu.
Trong khi đó, khu vực nông thôn của Hải Phòng, nơi sinh sống của hơn 1,1 triệu người (chiếm khoảng 54,3% dân số thành phố), được cung cấp nước sinh hoạt thông qua Chương trình mục tiêu quốc gia về nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn. Theo chương trình này, đã có tổng cộng 161 nhà máy nước mini được đầu tư xây dựng.
Tuy nhiên, báo cáo từ Sở Nông nghiệp và Môi trường Hải Phòng cho thấy, phần lớn các nhà máy nước mini này đang đối mặt với nhiều vấn đề. Do năng lực tài chính hạn chế của nhiều chủ đầu tư, hầu hết chúng sử dụng công nghệ xử lý thô và lạc hậu (bể lọc nhiều lớp), thiếu hệ thống xử lý bùn bể lắng, và có tỷ lệ hao hụt nước lớn.
Tình trạng ô nhiễm nguồn nước cũng góp phần khiến chất lượng nước đầu ra không đảm bảo. Đến hết năm 2024, vì lý do này, 87 nhà máy nước mini đã phải ngừng hoạt động, chỉ còn 74 nhà máy đang duy trì.
Trong số 74 nhà máy nước mi ni đang hoạt động cũng chỉ có 21 nhà máy cung cấp nguồn nước ổn định, chất lượng bảo đảm. Còn 23 nhà mày cung cấp nước đạt yêu cầu nhưng không nâng cấp mở rộng được năng lực do không nằm trong quy hoạch. Đối với 28 nhà máy nước mini còn lại không có khả năng xử lý nước đạt tiêu chuẩn, chất lượng nước dùng cho sinh hoạt.
Theo đánh giá từ sở Y tế TP. Hải Phòng, hiện có 94,4% số dân nông thôn sử dụng nước từ các nhà máy nước. Trong đó có khoảng 20% dân số khu vực nông thôn đang sử dụng nước máy của các nhà máy nước mini hoạt động trung bình, yếu. Hơn 5,6% dân cư nông thôn sử dụng nguồn nước từ nguồn cấp nước nhỏ lẻ khác chưa được kiểm soát về chất lượng.
ĐỂ ĐẢM BẢO CẤP NƯỚC SẠCH CẦN HƠN 25.000 TỶ ĐỒNG ĐẦU TƯ
Theo thống kê từ Sở Xây dựng TP. Hải Phòng, tính đến hết năm 2024, tổng công suất thiết kế của các nhà máy nước trên địa bàn thành phố đạt 791.840 m3/ngày. Trong đó, công suất từ các nhà máy nước đô thị và nông thôn hoạt động bền vững hoặc tương đối bền vững là 586.740 m3/ngày. Khoảng 198.000 m3/ngày là công suất của các nhà máy nước khu công nghiệp, và 7.100 m3/ngày còn lại đến từ các nhà máy nước mini hoạt động kém hiệu quả.
Với công suất hiện tại là hơn 586.740 m3/ngày, lượng nước sạch này đang đủ cung cấp cho hơn 2,1 triệu dân. Tuy nhiên, Hải Phòng đang trải qua quá trình đô thị hóa nhanh chóng. Đến năm 2040, dân số thành phố dự kiến đạt từ 3,9 đến 4,7 triệu người, với tỷ lệ dân cư sống tại đô thị lên tới 80-86%. Đồng thời, với việc đẩy mạnh thu hút đầu tư và công nghiệp hóa – hiện đại hóa, nhu cầu sử dụng nước sạch của Hải Phòng được dự báo sẽ tăng vọt, đạt khoảng 1.325.300 m3/ngày vào năm 2040.
Để đảm bảo cung cấp nước sạch cải thiện điều kiện sống cho người dân cũng như phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội, theo Sở Xây dựng TP. Hải Phòng, cùng với việc từng bước loại bỏ các nhà máy nước mini, ưu tiên nhà máy nước, cần tập trung điều chỉnh quy hoạch sử dụng nguồn nước, đầu tư mở rộng nâng cấp các nhà máy nước và tiếp tục hoàn thiện mạng lưới cấp nước.

Đối với giải pháp đầu tư xây mới, cải tạo, nâng công suất các nhà máy nước, Sở Xây dựng TP. Hải Phòng đề xuất từ nay đến năm 2040, Hải Phòng sẽ thực hiện xây mới 2 nhà máy nước (Nhà máy nước Lê Thiện tại quận An Dương và Nhà máy nước Lưu Kiếm tại TP. Thuỷ Nguyên) và nâng công suất 10 nhà máy nước hiện hữu đang có công suất 436.150 m3/ngày lên 1.349.600 m3/ngày. Cùng với đó là chuyển đổi Nhà máy nước Vĩnh Bảo 2 thành trạm bơm tăng áp, xây dựng hệ thống cấp nước đồng bộ ra đảo Cát Hải với tổng mức dự toán hơn 4.848 tỷ đồng.
Hạng mục xây dựng, cải tạo mạng lưới tuyến ống cấp 1, cấp 2 (đường ống có đường kính từ 200cm đến 1m) với tổng chiều dài hơn 1.182 km để cấp nước cho các hộ gia đình, tổ chức kinh tế, các khu, cụm công nghiệp. Tổng mức dự toán đầu tư của hạng mục này là khoảng 17.775 tỷ đồng.
Sở Xây dựng TP. Hải Phòng còn đề xuất đầu tư khoảng 2.387 tỷ đồng để xây dựng 23 trạm bơm tăng áp. Điều này nhằm đảm bảo đủ áp lực nước cho các khu vực dân cư đông đúc cũng như các khu, cụm công nghiệp.
Tổng cộng, từ nay đến năm 2040, Hải Phòng sẽ cần hơn 25.010 tỷ đồng để đầu tư vào các dự án xây dựng nhà máy nước, hệ thống đường ống dẫn nước sạch và các trạm bơm tăng áp.
Bên cạnh đó, để nâng cao chất lượng nguồn nước thô, thành phố cũng cần đầu tư xây dựng các đập điều tiết ngập mặn trên các sông lớn như sông Thái Bình, sông Văn Úc, sông Lạch Tray và sông Hóa. Việc này sẽ giúp bổ sung nguồn nước ngọt tại thượng lưu các đập ngăn mặn, góp phần đảm bảo nguồn nước sạch bền vững cho tương lai.
ƯU TIÊN CÁC DỰ ÁN NƯỚC SẠCH QUAN TRỌNG
Để đảm bảo nguồn cung nước sạch cho tương lai, Sở Xây dựng TP. Hải Phòng đề xuất giai đoạn từ nay đến năm 2030, thành phố cần ưu tiên khoảng 2.497 tỷ đồng. Khoản đầu tư này sẽ tập trung vào cấp nước cho huyện đảo Cát Bà (1.083 tỷ đồng), cùng với việc xây dựng mới, nâng cấp một số nhà máy nước và 11 tuyến đường ống cấp nước quan trọng.
Cụ thể, Sở Xây dựng đề xuất xây dựng Nhà máy nước Lưu Kiếm (TP. Thuỷ Nguyên) công suất thiết kế 25.000m3/ngày, nâng công suất 3 nhà máy hiện hữu là Nhà máy nước Ngũ Lão (huyện Kiến Thuỵ) đang có công suất 25.000m3/ngày, Nhà máy nước cầu Nguyệt (quận Kiến An) đang có công suất 40.000m3/ngày và Nhà máy nước Hưng Đạo (quận Dương Kinh) đang có công suất 50.000m3/ngày lên thành 100.000m3/ngày.
Đối với 11 tuyến cấp nước được đề xuất ưu tiên đầu tư, tổng chiều dài khoảng 67,1km. Ngoài các tuyến cấp 1 dẫn nước sạch từ nhà máy đô thị ra khu đô thị và công nghiệp Tràng Cát (quận Hải An) và khu vực đường bộ ven biển (quận Đồ Sơn, huyện Tiên Lãng), Hải Phòng đặc biệt ưu tiên đầu tư song song 2 tuyến ống cấp nước sạch vượt biển ra đảo Cát Bà.
Nguồn: VN Economy