(FDI Việt Nam) – Trong quý I/2025, hoạt động vận tải cả nước ghi nhận mức tăng trưởng mạnh ở cả hai lĩnh vực vận tải hàng hóa và hành khách. Đáng chú ý, vận tải đường sắt đạt mức tăng cao kỷ lục, trong khi vận tải đường biển tiếp tục khẳng định vai trò chủ lực trong hoạt động luân chuyển hàng hóa…
Theo báo cáo Tình hình kinh tế – xã hội quý I/2025 vừa được Cục Thống kê – Bộ Tài chính công bố, ngành vận tải Việt Nam đã ghi nhận sự phục hồi mạnh mẽ và tăng trưởng đồng đều trong cả vận tải hàng hóa lẫn hành khách. Bức tranh vận tải quý đầu năm cho thấy những tín hiệu khởi sắc rõ nét, phản ánh xu hướng phục hồi tích cực của nền kinh tế.

Đường biển dẫn dắt bức tranh vận tải
Theo báo cáo, tính riêng trong tháng 3/2025, vận tải hàng hoá ước đạt 242 triệu tấn, tăng 2,7% so với tháng trước. Trong khi luân chuyển đạt 45,5 triệu tấn.km, tăng 3,8%.
Tính chung trong quý 1/2025, tổng khối lượng vận tải hàng hoá đạt 715 triệu tấn, tăng 15,4% so với cùng kỳ năm trước. Trong khi khối lượng luân chuyển hàng hoá đạt 138,6 triệu tấn.km, tăng 8,9%.
Xét theo phạm vi, vận tải trong nước ước đạt 703,3 triệu tấn vận chuyển, tăng 15,6%; luân chuyển đạt 84,3 tỷ tấn.km, tăng 7,4%. Trong khi đó, vận tải ngoài nước ước đạt 12,5 triệu tấn vận chuyển, tăng 9,0%; luân chuyển đạt 54,3 tỷ tấn.km, tăng 11,4%.

Đi sâu vào bức tranh ngành vận tải trong quý 1/2025, có thể thấy đường bộ vẫn đóng vai trò là phương thức vận tải chủ lực về sản lượng với 525,8 triệu tấn hàng hoá được vận chuyển, chiếm 73,5% tổng khối lượng vận tải toàn ngành, tăng 16,2% so với cùng kỳ năm trước.
Tuy nhiên, nếu xét về yếu tố luân chuyển hàng hoá, đường biển lại là phương thức nổi bật nhất. Theo đó, trong quý 1, khối lượng hàng hóa luân chuyển qua đường biển đạt 74,4 tỷ tấn.km, chiếm 53,6% tổng luân chuyển toàn ngành và tăng 13,8% so với cùng kỳ.
Bên cạnh đó, vận tải đường thủy nội địa cũng ghi nhận mức tăng trưởng tích cực với 136,7 triệu tấn hàng hóa vận chuyển (tăng 12,1%) và 15,6 tỷ tấn.km luân chuyển (tăng 5,6%).
Một điểm sáng trong bức tranh vận tải hàng hoá quý I là sự phục hồi của vận tải hàng hoá bằng đường sắt. Trong quý I, khối lượng hàng hóa vận chuyển bằng đường sắt đạt gần 1,45 triệu tấn, tăng 11,8% so; luân chuyển hàng hóa bằng đường sắt cũng tăng 10,2%, đạt gần 762 triệu tấn.km. Mặc dù vậy, tỷ trọng vận tải hàng hóa bằng đường sắt vẫn còn rất khiêm tốn khi chỉ chiếm 0,2% về sản lượng và 0,5% về luân chuyển toàn ngành.
Trái ngược với xu thế tích cực nói trên, vận tải hàng hóa bằng đường hàng không lại ghi nhận diễn biến trái chiều. Dù sản lượng vận chuyển đạt 77 nghìn tấn, tăng 5,8%, nhưng luân chuyển lại giảm 5,6% so với cùng kỳ năm 2024.
Vận tải đường sắt tăng trưởng ngoạn mục
Không chỉ ghi nhận tăng trưởng ở lĩnh vực vận tải hàng hóa, hoạt động vận tải hành khách trong quý I/2025 cũng cho thấy nhiều tín hiệu tích cực. Trong ba tháng đầu năm, tổng lượng hành khách được vận chuyển đạt khoảng 1.414,2 triệu lượt người, tăng 17,6% so với cùng kỳ năm trước. Khối lượng luân chuyển hành khách đạt 77,7 tỷ lượt khách.km, tăng 14,7%.
Riêng trong tháng 3/2025, vận tải hành khách ước đạt 479,4 triệu lượt người, giảm nhẹ 0,8% so với tháng trước; khối lượng luân chuyển đạt 25,8 tỷ lượt khách.km, giảm 1,2%. Đây là xu hướng thường thấy sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, khi nhu cầu đi lại của người dân có xu hướng giảm sút.

Theo báo cáo từ Cục Thống kê, trong quý I/2025, ngành vận tải hành khách ghi nhận sự tăng trưởng rõ rệt, trong đó vận tải đường bộ tiếp tục giữ vị trí chủ đạo. Cụ thể, tổng số hành khách được vận chuyển bằng đường bộ đạt 1.254,7 triệu lượt người, tăng 16,4% so với cùng kỳ năm ngoái và chiếm gần 89% tổng sản lượng hành khách toàn quốc.
Dù vậy, điểm nhấn nổi bật trong bức tranh vận tải quý này chính là ngành đường sắt. Với mức tăng trưởng ấn tượng, số hành khách vận chuyển bằng đường sắt tăng tới 165,1% và khối lượng luân chuyển tăng 145,4% so với cùng kỳ năm trước.
Sự tăng trưởng vượt bậc này được lý giải nhờ việc Cục Thống kê bổ sung thêm sản lượng vận tải hành khách từ các tuyến đường sắt đô thị tại Hà Nội và metro tại TP.HCM, góp phần đáng kể vào con số tăng trưởng chung của ngành.
Bên cạnh sự bứt phá của đường sắt và sự ổn định của đường bộ, vận tải hành khách bằng đường thủy nội địa cũng ghi nhận kết quả khả quan. Trong quý I/2025, khối lượng hành khách vận chuyển bằng đường thủy đạt 45,6 triệu lượt người, tăng mạnh 26,8% so với cùng kỳ năm trước.
Ở chiều ngược lại, ngành hàng không tuy có dấu hiệu phục hồi nhưng mức tăng trưởng vẫn chưa đạt kỳ vọng. Tổng lượng hành khách vận chuyển chỉ tăng nhẹ 8,2%, đạt 12,1 triệu lượt người; khối lượng luân chuyển đạt 23,9 tỷ lượt khách.km, tăng 8,3% – mức tăng khá dè dặt trong bối cảnh phục hồi sau đại dịch.
Đáng chú ý, vận tải hành khách bằng đường biển là điểm trừ trong bức tranh tổng thể khi sụt giảm đáng kể. Sản lượng vận chuyển giảm 13,6% và khối lượng luân chuyển giảm 5,6% so với cùng kỳ năm ngoái.
Theo Cục Thống kê, sản lượng vận tải hành khách bằng đường biển trong quý I/2025 sụt giảm chủ yếu do yếu tố thời tiết không thuận lợi sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán. Nhiều tuyến tàu cao tốc ra đảo buộc phải tạm ngừng hoặc giảm tần suất hoạt động, ảnh hưởng trực tiếp đến lưu lượng hành khách.
Một số địa phương ghi nhận mức giảm rõ rệt. Tại Quảng Ngãi, khối lượng vận chuyển giảm 17,1%, luân chuyển giảm tới 20,7%. Bình Định còn ghi nhận mức giảm sâu hơn, với sản lượng vận chuyển giảm 38,2% và luân chuyển giảm 45,1%. Trong khi đó, TP.HCM cũng ghi nhận mức giảm nhẹ 0,8% về luân chuyển hành khách.
Đáng chú ý, Cần Thơ là địa phương có mức giảm nghiêm trọng nhất – cả vận chuyển và luân chuyển hành khách bằng đường biển đều sụt giảm đến 92,6%. Nguyên nhân là do hai doanh nghiệp khai thác tuyến Cần Thơ – Côn Đảo đã dần ngưng hoạt động từ tháng 8/2024 và hiện chỉ còn duy trì hoạt động cầm chừng.
Nguồn: VN Economy